SIFIR ATIK
Sıfır Atık Nedir?
Önceleri tüm atıklar aynı çöp kutusuna atılarak bertarafa gönderilirdi. “Sıfır Atık” uygulamasında ise ofis ve evlere konulan farklı atık kutuları kullanılıyor. Bu kutulara konulan atıklar sıfır atık yönetim merkezinde geçici olarak depolanarak geri dönüşün merkezlerine gönderiliyor. Bu merkezlerde ayırt edilen atıklar hammadde olarak kullanılmak üzere geri kazanım tesislerine gönderiliyor. Böylece tüm atıklar üretime kazandırılıyor ve ekonomik kayıp ve çevre kirlenmesi en aza indiriliyor.
Sıfır Atık Türleri
Ahşap atık, plastik, atık pil, bitkisel atık yağ, cam atık, elektronik atık, tıbbi atık, kağıt atık, kompozit atık, metal atık, organik atık, tekstil atığıdır.
Sıfır Atık Projesinin kapsamındaki işletmelerin ve kurumların; sıfır atık konteynerleri türlerine göre kullanılması gereken renk skalası şu şekilde belirtilmiştir;
- Karton ve kâğıt atıkların için mavi renk,
- Plastik atıkları için sarı renk,
- Cam atıkları için yeşil renk,
- Geri dönüşüm imkanı olmayan atıklar için siyah renk,
- Metal atıkları için gri renk,
- Tehlike içeren atıklar ve elektronik atıkları için şeffaf renk,
- Organik atıkları için kahverengi,
- Yemek artıkları için beyaz renk,
- Ekmek artıkları için mor renk,
- Tıbbi atıklar için, Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği kapsamındaki poşetler kırmızı, kovaların ise turuncu renginin kullanılması zorunlu hale gelmiştir.
Sıfır Atık Yönetim Sistemi Kurulumu Nedir?
“Sıfır Atık Sistemi” firma, kurum veya kuruluşların sıfır atığa dahil olabilmesi için uygulaması gereken adımlardan oluşan 7 aşamalı yol haritasıdır.
Öncelikle sıfır atık yönetim sisteminin kurulumundan, uygulanmasına ve izlenmesine kadar olan süreci takip edecek sorumlu kişileri belirleyerek bir çalışma ekibi oluşturulmalıdır. Bu ekip öncelikle atığın azaltılabilmesi için neler yapılacağını belirlemeli, atıkların ayrı toplanması için ekipmanları temin etmeli ve ilgili noktalara ulaşılmasını sağlamalıdır.
Atık yönetimi için en önemli aşama planlama aşamasıdır. Öncelikle mevcut durum tespiti yapılmalıdır. Kullanılan yapı ve ekipmanların listelerinin oluşturulması eldeki kaynakların kullanılması adına önemlidir.
Atık önleme ve azaltım çalışmaları atık yönetiminin ilk aşamasıdır. Örneğin; tek tarafı basılı kağıtların müsvedde olarak kullanılması, plastik dosya, sunum dosyası kullanımının azaltılması, tek kullanımlık plastik tabak, bardak, çatal kaşık yerine yeniden kullanılabilir olanların tercih edilmesi gibi önlemler alınabilir.
Atık oluşumunun önlenmesi, azaltılması ve yeniden kullanım, kaynağında ayrıştırma ve geri dönüşüm konularında farkındalığın artırılması amacıyla eğitim ve bilgilendirme çalışmalarına öncelikli olarak önem verilmelidir.
Uygulamanın etkinliğinin değerlendirilmesi amacıyla çalışma ekibi tarafından belirli zaman aralıkları ile izleme yapılır uygulamanın aksayan yönleri, eksiklikler veya geliştirilecek taraflar tespit edilir, önlemler alınır.
Sıfır Atık Yönetim Sisteminin Oluşturulmasına Yönelik Uygulama Takvimi
12 Temmuz 2019 tarihli resmi gazetede yayımlanan ‘Sıfır Atık Yönetmeliği’ ekinde yer alan takvime göre;
- 250.000 nüfus ve üzeri büyükşehir belediyeleri, organize sanayi bölgeleri, havalimanları, iş merkezi ve ticari plazalar (100 ve üzeri ofis), alışveriş merkezleri (5000 metrekare üzeri), turizm işletmeleri (100 oda üstü), sağlık kuruluşları (100 yatak ve üzeri), akaryakıt istasyonları (50 m3 ve üzeri akaryakıt tank kapasitesine sahip olanlar) 31 Aralık 2020 tarihine kadar sisteme geçişlerinin tamamlanması gerekmektedir.
- 250.000 nüfus ve altı büyükşehir belediyeleri, belediye birlikleri, tren ve otobüs terminalleri, alışveriş merkezleri (1000-5000 metrekare), iş merkezi ve ticari plazalar (10-99 ofis), eğitim kurumları ve yurtlar (50-249 öğrenci), sağlık kuruluşları (50-99 yatak), akaryakıt istasyonları (10-49 m3 arası akaryakıt tank kapasitesine sahip olanlar) 31 Aralık 2021 tarihine kadar sisteme geçişlerinin tamamlanması gerekmektedir.
- Büyükşehir dışındaki il, ilçe, belde belediyeleri, eğitim kurumları ve yurtlar (50’den az öğrenci), turizm işletmeleri (50’den az oda konaklama kapasiteli), sağlık kuruluşları (50’den az yatak kapasiteli) 31 Aralık 2022 tarihine kadar sisteme geçişlerinin tamamlanması gerekmektedir.
Sıfır Atık Belgesinin Alınması
Temel seviyede sıfır atık belgesine sahip yerlerden; il belediyeleri ve nüfusu elli binin üzerindeki ilçe belediyeleri, organize sanayi bölgeleri, alışveriş merkezleri, havalimanları, tren ve otobüs terminalleri, limanlar ile 50 oda ve üstü konaklama kapasiteli işletmeler gümüş, altın veya platin sıfır atık belgesini almakla yükümlüdür. Yükümlülüğü bulunan söz konusu yerler, temel seviyedeki sıfır atık belgesinin alınmasını takip eden on iki aylık süre sonunda gümüş, altın veya platin sıfır atık belgesi için müracaat ederler. Temel seviyede sıfır atık belgesine sahip diğer yerler ise talep etmeleri halinde gümüş, altın ve platin sıfır atık belgesi için başvuruda bulunabilirler.
Cezai İşlem
Sıfır atık yönetim sistemini kurmayanlara ve/veya kurduğunu belgelemeyenlere 20.000 tl idari para cezası verilir.
Sıfır Atık Yönetim Sistemi kurulumu ve Sıfır Atık Belgesi Alım İşlemleri ile ilgili gerekli başvuru, sürecin takibi ve işleyişiyle birlikte tüm süreçleri yürütmekteyiz.